والد شدن و فرزندآوری در دهه‌های اخیر ابعاد تازه‌ای پیداکرده است. این روزها استفاده و بهره بردن از تجربه گذشتگان برای پرورش کودک کافی نیست. دانش و مطالعه می‌تواند راهکارهای بسیار سودبخشی در مورد رشد فرزند به شما اضافه کند که در کنار توصیه بزرگ‌ترها فرزندپروی را تکامل می‌بخشد.
یکی از اطلاعاتی که لازم است در مورد آن بیشتر بدانیم تا از برخی کاستی‌ها جلوگیری کنیم، اطلاعات در مورد رشد کودک و افزایش قد نوزاد در بهترین حالتش است. در چند سال اخیر استفاده از نمودار رشد و غربالگری در ایران و جهان سبب شد، بسیاری از مشکلات، پیش از بروز، درمان شود. همچنین مشکلات کوتاهی قد که به خاطر اختلال در عملکرد غدد یا سوتغذیه بود، درمان شوند. به همین دلیل بهتر است دانش بیشتری درباره نمودار رشد و راه‌هایی که باعث افزایش قد نوزادان میشود، داشته باشیم تا از مشکلات احتمالی جلوگیری کنیم.
نوزادی مرحله مهمی است و مراقبت صحیح در این دوران می‌تواند زندگی را در آینده برای کودک آسانتر و باکیفیت‌تر کند. از زمانی که کودک به دنیا می‌آید تا ۲۴ ماهگی را نوزادی می‌گویند. در این مقاله به نکته‌های مختلف در مورد رشد طولی و راه های افزایش قد نوزاد می‌پردازیم، برای اینکه بدانیم برای افزایش قد نوزاد چه کنیم؟
افزایش قد نوزاد در هر ماه چقدر باید باشد؟
در ماه‌های ابتدایی تولد، نوزاد رشد سریعی دارد؛ اما این رشد قابل پیش‌بینی است و والدین میتوانند آن را با داده‌های از پیش تعیین مقایسه کنند و از رشد صحیح فرزندشان مطمئن شوند. در ماه اول تولد نوزاد حدود ۳ تا۵ سانتیمتر رشد میکند. به‌طور مثال اگر در لحظه تولد ۵۰ سانتیمتر بوده است در یک‌ماهگی باید بین ۵۳ تا ۵۵ سانتیمتر باشد.
این رشد در تا چهارماهگی هرماه حدود ۵/۳ سانتیمتر و در چهار و پنج‌ماهگی دو سانتیمتر و تا ده‌ماهگی هرماه یک سانتیمتر و دوباره در ۱۱ و دوازده‌ماهگی افزایش پیدا میکند؛ و به دو و نیم سانتیمتر می‌رسد. یعنی اگر کودک هنگام تولد ۵۰ سانتیمتر قد داشته باشد در دوازده‌ماهگی به ۷۶ سانتیمتر می‌رسد. درمجموع کودک تا ۲۴ ماهگی ۳۰-۳۵ سانتیمتر افزایش قد خواهد داشت.
اهمیت کارت نمودار رشد
البته این اعداد تقریبی هستند اما میتوانند راهنمای مناسبی باشند. به یاد داشته باشید که هنگام تولد یک کارت رشد دریافت می‌کنید که بر اساس استانداردهای سازمان سلامت جهانی (WHO) تنظیم شده است.
در کارت نموداری موجود است که حداقل و حداکثر قدی که فرزندتان باید داشته باشد، روی آن نوشته‌شده است. نمودارهای رشد جداگانه‌ای برای پسران و دختران وجود دارد.
با چکاب منظم و اندازه‌گیری قد نوزاد در هرماه که توسط پزشک و یا مراقبان سلامت انجام میشود، میتوانید عدد را روی نمودار ترسیم کنید و با نمودار معیار مقایسه کنید.
اندازه‌گیری قد یک نوزاد به خاطر حرکت مداوم و دست و پا زدن، کمی مشکل است بنابراین این کار را در منزل انجام ندهید.
پزشکان و پرستاران در این کار تبحر دارند اما باز هم ممکن است اشتباهی رخ بدهد. بنابراین در فاصله بین دو اندازه‌گیری با اعداد عجیب‌وغریبی روبرو شدید اندازه‌گیری را تکرار کنید. زیرا ممکن است اشتباهی هنگام بررسی قد نوزاد رخ‌داده باشد.
کوتاهی قد نوزاد هنگام تولد
قد نرمال نوزاد هنگام تولد معمولاً بین 45 تا 55 سانتیمتر است. با این حال، قد نوزاد ممکن است بسته به ژنتیک خانواده، وضعیت تغذیه مادر در دوران بارداری و دیگر عوامل، متفاوت باشد. از آنجا که رشد و توسعه نوزاد در اولین ماه‌های زندگی بسیار سریع است، در مراجعات پزشکی پس از تولد، قد و وزن نوزاد بررسی میشود تا مطمئن شوند که رشد و توسعه آن مناسب است. بنابراین، در صورت داشتن هرگونه نگرانی در مورد قد نوزاد خود، بهتر است با پزشک خود مشورت کنید.
علت کوتاهی قد نوزاد هنگام تولد
کوتاهی قد نوزاد هنگام تولد ممکن است به علت عوامل مختلفی از جمله ژنتیک، وضعیت تغذیه مادر در دوران بارداری، اختلالات هورمونی در نوزاد یا مشکلات دیگر ایجاد شود. اگر پزشک شما مشکوک به کوتاهی قد نوزاد شما باشد، ممکن است او به شما توصیه کند که قد نوزاد را در مراحل مختلف رشد (به طور خاص در 6 ماهگی، 9 ماهگی و 12 ماهگی) بررسی کنید.
بسته به علت کوتاهی قد نوزاد هنگام تولد ، روش‌های مختلفی برای درمان وجود دارد. در برخی موارد، تغییرات در رژیم غذایی و مصرف مکمل‌های مغذی می‌تواند به افزایش رشد کمک کند. در موارد دیگر، نوزاد نیاز به درمان دارویی دارد. در هر صورت، برای تشخیص علت کوتاهی قد نوزاد و تعیین روش درمان مناسب، بهتر است با پزشک خود مشورت کنید.
نوزاد قد بلند چند سانتی متر است؟
طبق داده های سازمان بهداشت جهانی، قد متوسط نوزادان هنگام تولد 50 سانتی متر است. این قد تا سن 12 ماهگی به 77 سانتی متر می رسد .
تا اکنون بلندترین قد نوزاد ثبت شده در جهان متعلق به پسری در ایالات متحده است که در سال 2018 با قد 57.8 سانتی متر متولد شد. این نوزاد که نامش فینلی است، یک نوزاد طبیعی بود و هیچ مشکل پزشکی خاصی نداشت
دلایل رشد کم قد نوزاد چیست
هر کودک بر اساس قدی که به دنیا می‌آید، سنجش میشود. نوزادان پسر معمولاً بلندتر از دختران هستند. کودکانی که با قد بلندتر به دنیا می‌آیند در دو سال ابتدایی از دیگر کودکان بلندتر هستند. اما این بلندتر بودن معیاری برای قد در بزرگ‌سالی نیست.
اگر نوزادی در ماه‌های ابتدایی زندگی‌اش پایین‌تر از نمودار رشد حرکت کند و قد کوتاهی داشته باشد، به‌احتمال‌زیاد در مورد وزن گیری هم دچار مشکل است و این دو پارامتر به هم مربوطند.
پس برای رشد صحیح قد باید مراقب دریافت وزن صحیح نیز بود. کودکان زودرس که زودتر از موعد تولدش به دنیا می‌آیند، ماجرا کمی تفاوت دارد. آنها با قد و وزن هنگام تولد سنجیده می‌شوند و نباید نگران رشد کمتر آنها بود. مدتی طول می‌کشد که آنها به رشد طبیعی برسند. این اتفاق خیلی زود رخ می‌دهد و در آینده آنها هم با دیگر کودکان سنجش می‌شوند.
در ادامه عواملی که ممکن است باعث کوتاهی قد نوزاد شود را مرور می‌کنیم:
سو تغذیه
اولین عامل سو تغذیه است که باعث اختلال در رشد صحیح کودک میشود. کافی نبودن شیر مادر می‌تواند این مشکل را ایجاد کند. سوءتغذیه رشد فیزیکی را کاهش می‌دهد، بر تراکم استخوان، استحکام دندان‌ها، اندازه اندام‌ها تأثیر می‌گذارد و می‌تواند رشد کودکان را به تأخیر بیندازد.
وراثت
قد هر فرد میانگینی از قد والدینش است. این عامل پارامتر مهمی است که بین ۶۰ تا ۸۰ درصد عاملیت دارد. نوزادی که پدر و مادر کوتاه‌قدی دارند. معمولا هنگام تولد هم قدکوتاه‌تری خواهند داشت.
هورمون‌ها
رشد طبیعی بدن هر فرد ازجمله نوزادان توسط هورمن‌ها کنترل میشود. اختلال در این مورد می‌تواند افزایش قد را با مشکل همراه سازد. رشد غیرعادی یکی از نشانه‌های بروز مشکل است که در نمودار خودش را نشان می دهد.
وضعیت سلامتی
کودکانی که دچار بیماری می‌شوند و یا ناچار به جراحی هستند، عقب‌تر از نمودار رشد حرکت می‌کنند. عارضه‌های ژنتیکی مانند سندرم داون هم سبب کوتاهی قد میشود.
سلامت مادر
سلامت مادر در دوران شیردهی تأثیر زیادی بر رشد کودک دارد. تحقیقات نشان می‌دهد که مادرانی که اغلب دچار استرس و خستگی هستند، باعث کاهش مهارت‌های حرکتی و همچنین رشد فکری فرزندان خود می‌شوند. علاوه بر این، رژیم غذایی مادر در دوران شیردهی، درصورتی‌که دارای مواد مغذی کافی مانند کلسیم، آهن، اسیدفولیک، اسیدهای چرب ضروری باشد، به رشد خوب کودک کمک میکند.
عوامل محیطی
علاوه بر تغذیه، عوامل خارجی مانند آب‌وهوا، شرایط محیطی تمیز یا آلوده نیز بر رشد جسمانی کودکان تأثیر می‌گذارد.
برای افزایش قد نوزاد چه باید کرد؟
در ادامه به راه های افزایش قد نوزاد و رشد قد نوزاد در هر ماه می پردازیم؛
افزایش قد نوزاد یک ماهه
نوزاد از هنگام تولد تا یک ماهگی معمولا بین ۳- ۵ سانتیمتر قد می‌کشد. در این سن نوزاد برای رشد نیاز به خواب فراوانی دارد و سرعت رشدش در بالاترین حد ممکن است. چنین رشدی اغلب والدین تازه کار را شگفت زده می کند. در آغوش گرفتن نوزاد بعد از یک ماه به دلیل افزایش قد و وزن آسانتر می شود.
افزایش قد نوزاد دو ماهه
راه های افزایش قد نوزاد: در ماه دوم کودک در حدود ۳ سانتیمتر شد میکند اما در این ماه بیشتر برای شیر خوردن بیدار میشود. در 2 ماهگی، کودکی که با شیر مادر تغذیه میشود، ممکن است حدود 8 بار در یک دوره 24 ساعته شیر بخورد.
نوزادانی که با شیر خشک تغذیه می‌شوند معمولاً کمتر غذا می‌خورند و شب‌ها بیشتر می‌خوابند. نوزادان باید حداقل 4 تا 6 پوشک خیس در روز داشته باشند که نشانه‌ای برای سلامت تغذیه و رشد مناسب است.
راههای افزایش قد نوزاد چهار ماهه
در چهار ماه اول زندگی، نوزادان به طور معمول بین 2.5 تا 5.5 سانتیمتر قد می‌گیرند. در این مرحله، بهترین راه برای افزایش قد نوزاد، توجه به تغذیه سالم و کافی و رعایت نیازهای رشد و سلامتی او است. برای رشد و سلامت نوزاد، باید مطمئن شد که تغذیه او شامل تمامی مواد مغذی مورد نیاز شامل پروتئین، ویتامین، مواد معدنی و غیره است. همچنین، نوزادان به خواب کافی، علاوه بر شیر مادر، نیاز به مایعات بیشتری نسبت به بزرگسالان دارند، بنابراین اطمینان حاصل شود که نوزاد شما به اندازه کافی شیر مادر یا شیر فرمول می‌خورد.
ورزش و فعالیت
ورزش به تقویت استخوان ها و ماهیچه های نوزاد شما کمک میکند نوزاد های 4 ماه میتوانند با غلتیدن، چرخیدن و نشستن شروع به ورزش کنند.
خواب کافی
خواب کافی نیز برای رشد زیاد قد نوزاد ضروری است. نوزادان چهار ماهه به طور متوسط 15 تا 17 ساعت در روز می خوابند.
با این حال میتوانید از غذاهایی که به رشد و افزایش قد نوزاد شما کمک میکند نیز استفاده کنید :
- شیر و لبنیات
- گوشت، مرغ و ماهی
- تخم مرغ
- سبزیجات برگدار سبز
- میوه ها
افزایش قد نوزاد شش ماهه
در ماه ششم، قد نوزاد در مقایسه با زمانی که به دنیا آمد، حدود 15 سانتیمتر افزایش می‌یابد. طبق استانداردهای رشد WHO، قد استاندارد یک پسر 6 ماهه حدود 67.6 سانتیمتر و یک دختر 6 ماهه 65.7 سانتیمتر است.
افزایش قد نوزاد هشت ماهه
راه های افزایش قد نوزاد: افزایش قد نوزادان هشت‌تا دوازده ماه از شش ماه اول کمی کند میشود؛ و نباید والدین نگران این تغییر باشند. در هشت ماهگی نوزاد حالت‌های دیگری دارد و سعی میکند با دنیای بیرون ارتباط برقرار کند. مهارت‌هایی مانند بازی کردن و یا ادای بعضی کلمات را تمرین میکند.
به همین دلیل بیشتر کالری دریافتی بدن صرف چنین فعالیت‌هایی میشود. به یاد داشته باشید دادن غذای زیاد به کودک منجر به افزایش رقم رشد نمی‌شود و تنها باعث چاقی نوزاد خواهد شد که در سلامتش تأثیر منفی دارد؛ بنابراین پدر و مادرها باید بپذیرند افزایش قد یک سانتیمتر طبیعی است.
افزایش قد نوزاد نه ماهه و افزایش قد نوزاد یازده ماهه
راه های افزایش قد نوزاد: هرچقدر کودک به یک‌سالگی نزدیک‌تر میشود، رشدش کندتر خواهد شد. در ماه‌های آخر یک‌سالگی نوزاد در حدود ماهی یک سانتیمتر شد میکند و از آنجایی‌که تحرک بیشتر دارد و ساعت‌های بیشتر از روز بیدار است، رشد فیزیکی کمتری دارد. این عدد در یازده ماهگی کمی افزایش می یابد و بعد از یک سالگی دوباره کند خواهد شد.
مواد غذایی مناسب برای افزایش قد نوزاد
برای اینکه مطمئن باشیم کودک رشد کافی میکند و باید بیش از هر چیزی مطمئن باشیم، تغذیه و خواب مناسبی دارد این دو پارامتر برای افرایش قد نوزاد بسیار مؤثر است.برای اینکه بدانید برای افزایش قد نوزاد چه کنیم؟ موارد زیر را جدی بگیرید.
مطلب پیشنهادی: برای افزایش قد چی بخوریم؟
شش ماه اول
راه های افزایش قد نوزاد: تا ۶ ماه اول، تنها غذایی که نوزاد مجاز است از آن استفاده کند، شیر مادر یا شیر خشک مناسب است. شیر خشک‌ها در هر سن نوزاد تغییر می‌کنند و متناسب با وضعیت گوارشی بدن نوزاد تنظیم می‌شوند.
تا قبل از ۴ ماهگی، نوزاد باید هر ۲ تا ۳ ساعت یک‌بار با شیر مادر تغذیه شود. بعضی شیرخشک ها دارای مکمل غذایی هستند و چون مطابق استانداردهای جهانی تهیه می‌شوند، میتوانید به راحتی از آنها استفاده کنید.
شش ماه دوم
بعد از ۶ ماهگی غذاهای کمکی در کنار شیر مادر در حجم بسیار کم آغاز میشود که با غذای سفره والدین تفاوت دارد. کودک در این سن آنزیم‌های گوارشی ایجاد میکند که می‌تواند غذاهایی جز شیر مادر هم مصرف کند و به‌مرور قدرت هضم غذاهای جامد را پیدا میکند.
تازگی غذای نوزاد بسیار اهمیت دارد. توصیه میشود کودکانی که رشد کمی دارند، در رژیم غذایی‌شان روغن اضافه شود. روغن‌داری انرژی است و کالری لازم برای رشد را تأمین میکند؛ اما باید از روغن‌های سالم مانند روغن‌زیتون استفاده شود.
بعد از سه هفته از ۶ ماهگی می‌توان زرده تخم‌مرغ را هم در وعده‌های غذایی کودک گنجاند که نقش زیادی در رشد مناسب و افزایش قد نوزاد دارد. از مواد غذایی مؤثر برای افزایش قد نوزاد می‌توان بادام را نام برد که والدین در شش‌ماهه دوم مجاز به استفاده از آِن هستند. حریره بادام می‌تواند مواد مغذی برای رشد کودک را تامین کند.
گوشت و پروتئین که بدون نمک پخته‌شده باشد و کاملا ریز شده باشد از غذاهای موثر و ضروری است. به یاد داشته باشید، استفاده از نمک و شکر تا یک سالگی در غذای کودک ممنوع است. میوه و سبزیجات برای رشد کودک بسیار اهمیت دارند اما باید برای اضافه کردن هر مورد به غذای کودک چند روز فاصله انداخت و در صورت بروز آلرژی استفاده از آن مورد را قطع کرد.
از ۹ ماهگی والدین مجاز به استفاده از حبوبات هستند در این سن کودک بی میلی به غذا هم از خودش نشان می‌دهد که با اضافه کردن حبوبات که بسیار در افزایش قد و رشد و تأمین مواد مغذی اهمیت دارد، می‌توان تنوعی به غذای کودک داد و ذهنش را از عادت بدغذایی که منجر به سوءتغذیه و اختلال در رشد میشود، دور کرد.
یک سالگی تا دو سالگی
راه های افزایش قد نوزاد (Height increase of the baby): یک سالگی سنی از که کودک به‌مرور می‌تواند در غذای سفره خانواده شریک شود؛ اما همچنان کلسیم و پروتئین عمده بدنش را از شیر مادر یا شیر خشک دریافت میکند. سفیده تخم‌مرغ و غذاهای شیرین را در این سن می‌توان به غذای کودک اضافه کرد که برو کلی و گل‌کلم پخته‌شده، ماهی کم جیوه، دو لیوان شیر و کربوهیدرات کافی از ضروریات بدن کودک یک تا دو سال است که به رشد مناسب و افزایش قدش کمک میکند.
نکته: در دو سال ابتدایی زندگی عادات غذایی کودک شکل می‌گیرد عاداتی که در طول زندگی با او همراه خواهد بود؛ بنابراین گنجاندن غذاهای سالم و ایجاد یک رژیم سالم، بهترین هدیه ای خواهد بود که می‌تواند برایش باقی بگذارید که در تمام طول زندگی به رشد مناسب و سلامتش کمک کند.
قطره برای افزایش قد نوزاد
نکته مهم دیگر استفاده از قطره ويتامين آ+ يا مولتی‌ویتامین از پانزده‌روزگی است. با شروع غذای کمکی باید قطره آهن هم استفاده شود. فقر آهن می‌تواند برای برخی از کودکان مشکل‌ساز باشد. آهن مسئولیت حمل اکسیژن خون را بر عهده دارد.
کودکان برای افزایش حجم خون به آهن نیاز دارند که در دوره‌های رشد سریع به آنها یاری برساند. شروع تغذيه تكميلي قطره آهن 15 قطره در روز به كودك بدهيد. قطره آهن و مولتی ویتامین باعث افزایش قد کودک می شود.
تغذیه مادر شیرده برای افزایش قد نوزاد
تا ۶ ماه اول کودک نمی‌تواند غذایی جز شیر مادر یا شیر خشک مصرف کند. بنابراین در این سن لازم است تغذیه مادر مناسب باشد. بدن تا جای ممکن تامین نیازهای کودک را در اولویت قرار می‌دهد.
به طور مثال حتی اگر مادر کلسیم کافی برای بدن دو نفر نداشته باشد بدن تغذیه کودک را در اولویت می‌گذارد. به همین دلیل مادرانی که تغذیه درستی ندارند، پس از دوران شیردهی یا بارداری دچار پوکی استخوان می‌شوند.
اما این مسئله تا جایی که ممکن است، رخ می‌دهد. اگر شیر مادر برای کودک کافی نباشد، باید از شیر خشک کمک گرفت. مقاومت در برابر استفاده از شیر خشک می‌تواند آسیب‌های جبران‌ناپذیری به رشد طبیعی نوزاد وارد کند.
بنابراین یک رژیم غذایی سالم و سرشار از مواد مغذی در دوران شیردهی بسیار اهمیت دارد. گنجاندن ماهی و غذاهای دریایی، سبزیجات فیبر دار، آجیل، چربی‌ها سالم مانند تخم‌مرغ و روغن‌زیتون برای سلامت مادر و رشد مناسب کودک ضروری است.
مصرف الکل و قهوه بیش از حد هم می‌تواند ارزش غذایی شیر مادر را پایین بیاورد. رژیم های لاغری سفت و سخت هم در دوران شیردهی آسیب‌زننده است.
استفاده از قرص‌های مکمل و ویتامین‌ها مجاز هستند اما هر قرص مکملی مجاز نیست و ممکن است مواد یا گیاهی را شامل شود که نوزادانتان به آن حساسیت داشته باشد. اما مولتی‌ویتامین ویتامین دی و امگا ۳ مجاز است اما بهتر است در این موارد پیش از هر اقدامی با پزشک معالجتان مشورت کنید.
اگر سن شما در محدوده‌ی 7 الی 45 سال هست بهتر است بدانید افزایش قد سریع و تضمینی کمتر از دو ماه بین 5 الی 12 سانت با پکیج افزایش قد قدپلاس بدون عارضه و قرص، امکان پذیر است. جهت مشاوره رایگان کافی‌ست هم اکنون تماس بگیرید.
قد پلاس بدون هیچ دارو یا عمل جراحی قد شما را افزایش می دهد.
